U bent hier

Hart en hoofd sterker verbinden; de opbrengst van de transitie

Door: Huntington KennisNet Nederland op 
Like  0

Mireille de Wee draagt feitelijk twee petten. Als bestuurder is ze actief voor zorgorganisatie Mijzo. Als voorzitter (ad interim) draagt ze medeverantwoordelijkheid voor de transitie van het Huntingtonnetwerk naar het Huntington Kennisnetwerk (HKNN). Dat maakt haar bij uitstek geschikt om die transitie vanuit beide perspectieven te bekijken. Vanuit de dagelijkse praktijk, waar iedereen bezig is met het zo goed mogelijk verlenen van zorg. En vanuit het perspectief van de bestuurder. Wat voor voordelen levert de transitie nu al op? En wat kan er nog beter?

Mirelle de Wee

Van huis uit is De Wee verpleegkundige. Ze werkte een kleine twintig jaar in allerhande functies in ziekenhuizen. Zeven jaar geleden maakte ze de overstap naar de ouderenzorg. Ze werd bestuurder bij Mijzo: 'Ik vond het inspirerend om na 20 jaar eens een andere sector te zien. En dat bevalt me erg goed, moet ik zeggen!'

Waarom? 'Omdat de maatschappelijke opgave in de ouderenzorg zeer wezenlijk is. Het werk dat we doen is in alle opzichten relevant.'


Over Mijzo

Mijzo is een zorgorganisatie in Brabant, Actief op zo'n 26 locaties. In dat brede landelijke gebied tussen Den Bosch, Tilburg, Breda, Gorinchem. Cliënten kunnen bij Mijzo thuis of op één van onze 26 zorglocaties terecht voor wijkverpleging, revalidatie, langdurige zorg, palliatieve zorg, eerstelijns verblijf en dagbesteding. We hebben veel verschillende expertises en zijn trots op de ontwikkeling van Huntington, Korsakov en gerontopsychiatrie naar landelijke en regionale kenniscentra


Hoe kijk je naar de ontwikkeling van het HKNN? 'In mijn ogen is dat een heel logische ontwikkeling,' geeft De Wee aan. 'Je hebt het over een kwetsbare doelgroep, die ik als 'laag volume, hoog complex' zou willen duiden.' Die constatering zorgt er -bijna- automatisch voor dat het efficiënt, maar vooral inhoudelijk goed is, om het verlenen van zorg echt te concentreren. Zorg, behandeling en onderzoek kan voor deze kwetsbare doelgroep daardoor echt beter worden. 'Daar zijn we ongeveer tien jaar geleden mee begonnen. Dat zorgde voor professionalisering. De doorontwikkeling van netwerk naar kennisnetwerk is dus in mijn ogen niet meer dan logisch.'

Het werken voor specifieke doelgroepen is best ingewikkeld. Specialistische zorg verlenen, dat lukt niet van vandaag op morgen. 

Vanwaar deze constatering? 'Je ziet nu dat best wat organisaties het verlenen van zorg aan bijzondere doelgroepen met een zekere interesse bekijken. Het nieuwe financieringsmodel zorgt ervoor dat er – als het ware- geld te verdienen valt. Dus, als ik eerlijk ben, er gebeurt toch wel iets raars rond die bijzondere doelgroepen in Nederland. Als je nu nog moet beginnen met het ontwikkelen van je expertise, is het de vraag of het nu passend is in het zorglandschap.' 

De criteria waar je aan moet voldoen zijn stevig. Logisch in haar ogen, want als zorginstelling draag je een grote verantwoordelijkheid richting de bijzondere doelgroepen. 

Wat vraagt dat van een organisatie? Een opsomming volgt: verdere professionalisering, werken aan stevige protocollen. Willen leren van elkaar. Je zorglandschap om je heen goed in kaart hebben. De zorgverleners om je heen goed begeleiden. Fundamenteel en toegepast onderzoek inpassen. 'Als ik het in één zin zou mogen samenvatten: je moet echt elke dag opnieuw willen leren en verbeteren.' 

Dat willen leren, dat zit overigens in het DNA van iedere zorgmedewerker, zo legt De Wee uit. Iedereen in de zorg werkt met de intrinsieke motivatie om het zo goed mogelijk met elkaar en voor je patiënt te doen. 'Maar de transitie naar het HKNN dwingt ons, als het ware, om dat nog meer gestructureerd en ingebed te doen.'

Hoe gaat dat? Dat gaat goed, constateert ze: 'misschien omdat het voor deze doelgroep ook wat gemakkelijker is dan voor andere bijzondere doelgroepen.'

Leg eens uit? 'Ik bedoel: het is heel duidelijk wanneer je patiënt met de ziekte van Huntington bent, want je hebt het, of je hebt het niet. Dus: die doelgroep is wat makkelijker te bepalen. Terwijl ook het zorgnetwerk goed in beeld is en we al lang met elkaar samenwerken.' 

De Wee: 'Als je Huntington hebt, dan word je op termijn echt erg ziek. Het is een mensonterende ziekte. Dus ja, daar wil je zo goed mogelijk voor zorgen.' 

‘Het gaat toch ook om erkenning. Dat je samen goede zorg verleent. Dat je het goed doet.'

Wat levert de transitie je op? 'Best wel een aantal zaken: we gaan nog beter aan de slag met kennisdeling, we krijgen ons netwerk nog beter op orde, zijn beter aangehaakt op fundamenteel onderzoek en toegepast onderzoek. En we zijn in staat om dat in de praktijk te gebruiken. Allemaal onderdelen die straks, als die transitie geslaagd is, ons werk voor patiënten verder doet verbeteren. De transitie zorgt ervoor dat alles nu echt goed ingeregeld is. In een strakkere structuur, waardoor alles wat we doen beter verankerd is. En dat maakt het, denk ik, mogelijk om nog beter samen te werken.'

Even valt een stilte. De Wee: 'Om eerlijk te zijn: daarnaast gaat het toch ook om erkenning. Dat je samen, met elkaar, goede zorg verleent. Dat je het goed doet..'

Zijn er ook schaduwzijden te benoemen? Weer valt er een korte stilte. Dan licht aarzelend: 'Misschien loopt het wel het gevaar dat het wat bureaucratisch aan het worden is. We hebben het nu veel over statuten, protocollen en reglementen. We zijn bezig met notarissen, met close reading van zinnen en zinnetjes, met het zoeken naar accreditatie-organisaties. Terwijl er ook nog onduidelijkheid is over het accreditatieproces. De transitie vergt - ook -  nogal wat regelwerk. Dan bekruipt me af en toe het idee dat we minder met de patiënt bezig zijn. Daarnaast kent deze nieuwe ontwikkeling nog behoorlijk wat uitdagingen en onzekerheden op het gebied van passende financiering, maar ook op het gebied van governance, want: wie bepaalt nu eigenlijk welke organisatie wel of niet in het zorglandschap mag deelnemen?'

Leg eens uit? 'Als instellingen hebben we natuurlijk meegewerkt aan de normen, waaraan we moeten voldoen. Normen, waarbij inhoud leidend is. Dat is een groot goed. Maar als sector moeten we zelf nu een partij zoeken, die de visitatie gaat verzorgen. Hoe bepalen we nu met elkaar welke partij die visitatie goed zou kunnen uitvoeren? Want de visitatie heeft nogal wat consequenties: mag je wel of niet toetreden in dat zorglandschap? Krijg je wel of niet aanvullende financiering? Hoe de visitatie gaat plaatsvinden, dat is nog wel diffuus.'

Hoe staat het nu met die balans? Die valt positief uit, zo stelt De Wee vast: 'Zolang wij, gewoon met elkaar steeds betere zorg leveren, dan is dat het waard.' Organisaties zijn nog bewuster met hun dagelijkse werk bezig. De transitie zorgt er misschien wel voor 'dat je hart en hoofd sterker verbindt.' 

'Veel van dat wat je dagelijks doet, zeker in de zorg, dat ontstaat vanuit je hart. Waarbij uiteraard je scholing ervoor zorgt, dat je goed nadenkt over dat wat je doet. De transitie zorgt ervoor dat instellingen zich meer verbinden aan kennis en onderzoek. Als ik in mijn eigen organisatie kijk, dan werd onderzoek vaak als iets heel zwaars gezien. Als in: promotieonderzoek, dat duurt jaren, wat heb je daar nou aan?'

Als DoelgroepExpertiseCentrum (DEC) is onderzoek een fundamenteel onderdeel: hoe geef je dat in de praktijk vorm? 'Bij Mijzo koppelen we dat aan de vraag waar jij nieuwsgierig naar bent. Bij die vraag zijn cliënten, medewerkers, familieleden en de cliëntenraad betrokken. Zo hebben we met elkaar een stevige onderzoeksagenda opgesteld. Een onderzoeksagenda, die leeft: mensen willen ontwikkelen. Willen hun vraag beantwoord zien. Dat onderzoek zo een logisch onderdeel van ons dagelijks werk geworden is, dat is echt van meerwaarde.'

Zo worden ook huisartsen, fysiotherapeuten en andere 1ste lijnszorgverleners betrokken. 'Dat heeft echt effect: iedereen voelt zich veel meer betrokken.' Weer valt even een stilte: 'Dat zou je overal moeten doen. Maar eerlijk is eerlijk, de transitie naar het HKNN is wel een extra impuls geweest.'
 

afbeelding van HuntingtonNet

Huntington KennisNet Nederland